Επανέρχεται το "Πόθεν Έσχες" και τα "Αντικειμενικά Κριτήρια"

Ρεπορτάζ : Πρ. Χατζηνικολάου
(από την Κυριακάτικη Καθημερινή)

Την ενεργοποίηση του «πόθεν έσχες» με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής εξετάζει η κυβέρνηση, αλλάζοντας ριζικά το έντυπο της φορολογικής δήλωσης (Ε1) στο οποίο οι φορολογούμενοι θα καλούνται να δηλώσουν στοιχεία για το σύνολο των περιουσιακών τους στοιχείων πιθανόν και για τις καταθέσεις. Παράλληλα το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει την επαναφορά των αντικειμενικών κριτηρίων που είχαν θεσπιστεί στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Τα αντικειμενικά κριτήρια αφορούν τους... ελεύθερους επαγγελματίες και τους εμπόρους και επί της ουσίας πρόκειται για την επιβολή δήλωσης ελάχιστου εισοδήματος. Σημειώνεται ότι με βάση τα στατιστικά στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφορικών Συστημάτων ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών και εμπόρων δηλώνουν εισοδήματα «φτώχειας» που μόλις μετά βίας ξεπερνούν τις 5.000 ευρώ, ενώ σε άλλες περιπτώσεις το μέσο εισόδημά τους δεν ξεπερνά το μέσο εισόδημα των μισθωτών.

Οσον αφορά τον έλεγχο του πόθεν έσχες ένα από τα σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σε συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη είναι η δημιουργία μηχανισμού που θα διενεργεί ελέγχους για να αποκαλύψει κυκλώματα που ξεπλένουν «μαύρο χρήμα», τη διαφθορά εντός και εκτός του δημοσίου τομέα καθώς και τον έλεγχο του «πόθεν έσχες».

Η νέα μονάδα κρούσης θα υπάγεται στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη και θα στελεχωθεί με την πρόσληψη 100 αστυνομικών με ειδικές γνώσεις πάνω σε θέματα οικονομίας και χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και τεχνολογίας με έμφαση στις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω του Διαδικτύου. Η επίλεκτη μονάδα θα έχει υπερεξουσίες, θα λογοδοτεί απευθείας στον υπουργό και θα έχει πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς, ενώ δεν θα δεσμεύεται από το φορολογικό απόρρητο.

Η νέα μονάδα θα εκπαιδευτεί έτσι ώστε να γνωρίζει τα τεχνάσματα των επιχειρήσεων ή
των κυκλωμάτων που είτε φοροδιαφεύγουν είτε ξεπλένουν «μαύρο» χρήμα, ενώ θα γνωρίζουν πώς διενεργείται ο φορολογικός έλεγχος σε μεγάλες επιχειρήσεις.

Το σχέδιο της κυβέρνησης υπολογίζεται να εφαρμοσθεί από τις αρχές του έτους, ενώ σύντομα θα προκηρυχθούν οι θέσεις για την πρόσληψη των 100 επίλεκτων αστυνομικών.

Στόχος της κυβέρνησης είναι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής σε συνδυασμό βέβαια και με μέτρα που θα ληφθούν, προς την κατεύθυνση αυτή, από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς και με αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων και της ακίνητης περιουσίας. Οπως περιέγραψε την περασμένη Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου στόχος είναι η είσπραξη επιπλέον 4,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα κληθούν να καταβάλλουν μεγάλες κερδοφόρες επιχειρήσεις, μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων, δημόσιοι υπάλληλοι και διάφορες άλλες κατηγορίες επαγγελμάτων από την κατάργηση της αυτοτελούς και τον περιορισμό των φοροαπαλλαγών. Επίσης, τα δημόσια έσοδα θα αυξηθούν από την αναπροσαρμογή κατά 10% των φόρων κατανάλωσης σε ποτά και τσιγάρα καθώς και από τις προσπάθειες είσπραξης τμήματος των ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Φοροαπαλλαγές

Η κυβέρνηση στο πλαίσιο του διαλόγου που θα ξεκινήσει το προσεχές διάστημα για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος θα θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την περικοπή δεκάδων φοροαπαλλαγών που απολαμβάνουν σήμερα οι φορολογούμενοι με στόχο την εξοικονόμηση σημαντικών ποσών. Στις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου είναι η κατάργηση των χαριστικών φοροαπαλλαγών και η μείωση των ποσοστών έκπτωσης σε άλλες περιπτώσεις. Το κόστος των φοροαπαλλαγών για το ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται ετησίως στο ποσό των 7 δισ. ευρώ ή αλλιώς αποτελούν το 2,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Σύμφωνα με παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών όλες οι φοροαπαλλαγές θα εξεταστούν από μηδενική βάση.

Αυτοτελής φορολόγηση

Την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης έχει ανακοινώσει ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, στοχεύοντας αφενός στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, αφετέρου στην αύξηση των εσόδων, δεδομένου ότι τα αυτοτελώς φορολογηθέντα ποσά προσεγγίζουν τα 17 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Ορισμένες κατηγορίες επαγγελμάτων, τα επιδόματα των οποίων φορολογούνται με συντελεστές από 5 έως 20%, θα υπαχθούν στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.

Υπό εξέταση βρίσκονται τα εξής εισοδήματα που φορολογούνται αυτοτελώς: Τα επιδόματα που καταβάλλονται σε εφοριακούς (επίδομα ΔΙΒΕΕΤ), τελωνειακούς (επίδομα ΔΕΤΕ), οι αποδοχές των υπαλλήλων σε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, ειδική αποζημίωση που καταβάλλεται στους ιατρούς, τα πληρώματα ασθενοφόρων, οι αποδοχές του ιπτάμενου προσωπικού της πολιτικής αεροπορίας, τα ποσά που καταβάλλονται από το Δημόσιο σε αθλητές εθνικών.

Ληξιπρόθεσμες οφειλές

Αν και το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το ελληνικό Δημόσιο ξεπερνά τα 32 δισ. ευρώ, ωστόσο μόλις έξι δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι μπορούν να εισπραχθούν. Τα υπόλοιπα θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης, δεδομένου ότι αυτά προέρχονται από ΔΕΚΟ, επιχειρήσεις που έχουν πτωχεύσει, εταιρείες «μαϊμού» και φτωχούς οφειλέτες.

Για το 2010 η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών βάζει τον πήχυ χαμηλά και ευελπιστεί να εισπράξει οφειλές που θα κυμαίνονται μεταξύ 700 εκατ. ευρώ έως ένα δισ. ευρώ.

Ποτά και τσιγάρα

Την αναπροσαρμογή των φόρων κατανάλωσης κατά 10% περίπου σε ποτά και τσιγάρα ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Ο κ. Παπακωνσταντίνου άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγής υπολογισμού των φόρων κυρίως στα τσιγάρα.

Το Δημόσιο από την αναπροσαρμογή υπολογίζει να εισπράξει ποσό ύψους 250 εκατ. ευρώ

Εκτακτη εισφορά

Ποσό ύψους 840 εκατ. ευρώ υπολογίζει να εισπράξει η κυβέρνηση το 2010 από 300 κερδοφόρες επιχειρήσεις με κέρδη άνω των πέντε εκατ. ευρώ. Τον σχετικό φόρο που θα προκύψει θα τον καταβάλλουν οι επιχειρήσεις σε οκτώ δόσεις. Από την έκτακτη εισφορά στα ακίνητα για τους κατέχοντες ακίνητη περιουσία άνω των 600.000 ευρώ το Δημόσιο θα εισπράξει επιπλέον 180 εκατ. ευρώ.

Αλλαγές στην ΕΣΥΕ

Σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) -στα πρότυπα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς- μετατρέπεται η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ), στο πλαίσιο των προσπαθειών της κυβέρνησης να ανακτήσει τη χαμένη αξιοπιστία των στατιστικών στοιχείων της Ελλάδας. Χθες, ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου επισκέφτηκε την ΕΣΥΕ, όπου είχε εκτεταμένη συζήτηση με τους γενικούς διευθυντές και με τους εργαζόμενους στην υπηρεσία.

Οπως δήλωσε μετά τις συναντήσεις, το νέο Δ.Σ. της ΕΣΥΕ θα είναι όσο το δυνατόν πιο διευρυμένο, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΓΣΕΕ, της ΟΚΕ, στατιστικολόγων και εργαζομένων, ενώ στόχος της ανεξάρτητης ΕΣΥΕ θα είναι να παρεμβαίνει σε όλα τα υπουργεία και να μπορεί να αμφισβητεί ακόμα και τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών.

Για να καταστήσει σαφές το μέγεθος της αμφισβήτησης των ελληνικών στατιστικών στοιχείων από την Κομισιόν, ο υπουργός ανέφερε ότι του προτάθηκε κατά την παρουσία του στο τελευταίο Eurogroup και Ecofin να προχωρήσει ακόμα και στην ανεξαρτητοποίηση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ). Κάτι πάντως που δεν είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου ξεκαθάρισε προς τους υπαλλήλους της ΕΣΥΕ ότι από τις προωθούμενες αλλαγές δεν θα θιγούν οι αποδοχές και τα επιδόματά τους, ενώ τους ενημέρωσε ότι θα στείλει στο σωματείο τους τη σχετική πρόταση νόμου για να καταθέσουν τις προτάσεις τους και στη συνέχεια το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Την ερχόμενη εβδομάδα, πιθανότατα, η ΕΣΥΕ θα έχει και τον νέο γενικό της γραμματέα, ενώ ζητήθηκε από τον υπουργό να υπάρχει μεγαλύτερη ανάλυση στα στοιχεία για την ανεργία, τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ.

Παράλληλα, ο υπουργός ανέφερε ότι στους κόλπους της Ευρώπης υπάρχει οργή και για την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) που αποδέχθηκε τα ελληνικά στοιχεία χωρίς να τα εξετάσει.
fimotro